Umowa leasingu walutowego CHF, EURO, JPY - indeksacja i denominacja
Wielu przedsiębiorców działając w dobrej wierze i dobrze pojętym interesie społeczno-gospodarczym podpisało umowy leasingu walutowego indeksowane lub waloryzowane walutą obcą najczęściej CHF, EURO, JPY. W związku z aprecjacją walut obcych do PLN (największa spekulacja walutowa w okresie 2008/2009 r.) raty leasingowe wzrosły nawet o 100%, co spowodowało opóźnienia w spłatach oraz rozwiązanie umów leasingowych ze szkodą i pokrzywdzeniem leasingobiorców. W polskim prawie dostępne są instrumenty pozwalające na skuteczną obronę przed roszczeniem firm leasingowych oraz odzyskaniem już wpłaconych środków z tytułu umów leasingu walutowego. Należy pamiętać, że umowa leasingu ma cechę wzajemności i pełną swobodę w kształtowaniu, i zgodnie z przyjętą w art.487 § 2 k.c. zasadą ekwiwalentności świadczeń stron umowy wzajemnej, według której „ umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej”. W wielu przypadkach dochodzi jednak do wynaturzenia tego stosunku prawnego, a firma leasingowa stosując indeksowanie i denominowanie walutą obcą bezpodstawnie wzbogaca się kosztem swojego klienta, stosując złożone instrumenty pochodne.
Zgodnie z Art. 58 kc:
§ 1. "Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. § 2. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. "
Zastosowanie przez leasingodawcę mechanizmu indeksowania i denominacji jako klauzuli waloryzacyjnej nie służyło zabezpieczeniu siły nabywczej pieniądza polskiego na rynku wewnętrznym, lecz wykorzystywany jest do bezpodstawnego wzbogacenia się finansującego kosztem leasingobiorcy.
Zgodnie z Art. 358(1) kc:
§ 1. Jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
§ 2. Strony mogą zastrzec w umowie, że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz miernika wartości.
§ 3. W razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie.
§ 4. Z żądaniem zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczenie pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa.
§ 5. Przepisy § 2 i 3 nie uchybiają przepisom regulującym wysokość cen i innych świadczeń pieniężnych.
W polskim prawie obowiązuje norma chroniąca klienta w zakresie kosztów finansowych w postaci art. 359 Kodeksu cywilnego. Przewiduje on, że odsetki maksymalne nie mogą wynieść więcej niż czterokrotność stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego (ustawa antylichwiarska).
Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych, także w razie dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy.
Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wysokość odsetek ustawowych, kierując się koniecznością zapewnienia dyscypliny płatniczej i sprawnego przeprowadzania rozliczeń pieniężnych, biorąc pod uwagę wysokość rynkowych stóp procentowych oraz stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego.
Nasz zespół doradców oraz prawników zapewnia Państwu komplementarną obsługę i pomoc prawną na etapie przedsądowym oraz sądowym w roszczeniach z umów denominowanych z walutowymi klauzulami waloryzacyjnymi.
Słowa kluczowe: [leasing walutowy, umowa leasingu walutowego, leasing denominowany, leasing w EURO]