Nowe zasady egzekucji komorniczej w 2019 r.

W dniu 22 marca 2018 r. została wydana nowa Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2019 r.

Egzekucja komornicza

Poniżej zostaną omówione najważniejsze, nowe zasady.

Czego komornik zająć nie może?

Z mocy znowelizowanego ustawą o komornikach art. 829 pkt. 1 Kodeksu Postępowania Cywilnego, spod egzekucji zostały w szczególności wyłączone niektóre sprzęty AGD (pralki, lodówki, odkurzacze, piekarniki, itd.) oraz niektóre sprzęty wyposażenia mieszkania (łóżka, stoły, krzesła). Nowa zasada zmienia dotychczasową regułę wyłączenia spod egzekucji przedmiotów, które dotychczas nie były zdefiniowane tak precyzyjnie.

Znowelizowany Art. 829 KPC brzmi następująco:

Nie podlegają egzekucji:

1) przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego domowników, w szczególności lodówka, pralka, odkurzacz, piekarnik lub kuchenka mikrofalowa, płyta grzewcza służąca podgrzewaniu i przygotowywaniu posiłków, łóżka, stół i krzesła w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników oraz po jednym źródle oświetlenia na izbę, chyba że są to przedmioty, których wartość znacznie przekracza przeciętną wartość nowych przedmiotów danego rodzaju; pościel, bielizna i ubranie codzienne, w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;

2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca;

3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;

4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych;

5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę – pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego Nowe brzmienie pkt 1 i dodany pkt 11 w art. 829 wejdą w życie z dn. 1.01.2019 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 771). ©Kancelaria Sejmu s. 318/479 20.02.2019 terminu wypłaty, a u dłużnika nieotrzymującego stałej płacy – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;

6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową;

7) (uchylony)

8) produkty lecznicze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 2211 oraz z 2018 r. poz. 650, 697 i 1039) niezbędne do funkcjonowania podmiotu leczniczego w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej przez okres trzech miesięcy oraz niezbędne do jego funkcjonowania wyroby medyczne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 211 oraz z 2018 r. poz. 650);

9) przedmioty niezbędne ze względu na niepełnosprawność dłużnika lub członków jego rodziny.

Wcześniej w KPC był dość niejasny zapis (art. 829):

Nie podlegają egzekucji:

1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;

2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca;

3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;

5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę – pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;

7) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, o którym mowa w art. 36 ust. 4a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 244, poz. 2081 oraz z 2006 r. Nr 50, poz. 363, Nr 208, poz. 1541 i Nr 115, poz. 794); 8) produkty lecznicze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.21)) niezbędne do funkcjonowania podmiotu leczniczego w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej przez okres trzech miesięcy oraz niezbędne do jego funkcjonowania wyroby medyczne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586).

Koszty komornicze

Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy o kosztach komorniczych w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego między innymi z powodu bezskuteczności egzekucji komornik pobiera od wierzyciela opłatę w wysokości 150 zł, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 30. Opłata podlega zmniejszeniu o sumę opłat egzekucyjnych ściągniętych i obciążających dłużnika. Z kolei z art. 30 wynika, że w razie „oczywiście niecelowego wszczęcia postępowania egzekucyjnego" komornik wydaje postanowienie o pobraniu od wierzyciela opłaty stosunkowej w wysokości 10 proc. egzekwowanego świadczenia. W takim przypadku komornik nie ściąga ani nie pobiera opłaty od dłużnika, a opłatę ściągniętą lub pobraną mu zwraca.

Natomiast z art. 29 ust. 5 pkt. 3b ustawy wynika, że nie pobiera się owej opłaty z tytułu bezskuteczności egzekucji od wierzyciela, który jest instytucją finansową, o ile jest on zarazem wierzycielem pierwotnym, a wierzytelność nie była przedmiotem obrotu – pod warunkiem że postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte przed upływem dwóch lat od powstania tytułu egzekucyjnego obejmującego daną wierzytelność.

Przywrócone zaufanie do zawodu komornika

Nowa ustawa o komornikach sądowych wprowadza również transparentne reguły działalności komorniczej, ale przede wszystkim jej celem jest przywrócenie zaufania do zawodu komornika sądowego – jako funkcjonariusza publicznego i organu władzy publicznej, a nie swego rodzaju przedsiębiorcę nastawionego na zysk.

Zgodnie z ustawą, w sposób istotny zwiększone zostają uprawnienia nadzorcze i kontrolne ministra sprawiedliwości nad komornikami. Będzie on mógł, w ramach postępowania administracyjnego, z urzędu podejmować działania prowadzące nawet do usunięcia komornika z zajmowanego stanowiska, a wcześniej do zawieszenia go w czynnościach, jeśli komornik rażąco naruszy prawo.

W myśl ustawy prezesi sądów zostaną zobligowani do podjęcia każdorazowo działań wobec komorników, którzy naruszają prawo lub zasady etyki zawodowej.

Jeśli prezes sądu rejonowego – będący przełożonym służbowym komornika - dopuści się rażącego zaniechania w nadzorze nad podległym komornikiem, sam narazi się na odwołanie ze stanowiska.

Inną ważną zmianą jest wprowadzenie obowiązku nagrywania poszczególnych czynności egzekucyjnych komornika przeprowadzanych w terenie. Nagranie takie ma być dołączane każdorazowo do akt postępowania, by w razie skargi istniała możliwość odtworzenia rzeczywistego przebiegu czynności.

Przy egzekucji komornik każdorazowo będzie musiał wręczyć dłużnikowi formularz do złożenia skargi.

Nowa ustawa o komornikach wprowadza również zasadę, że gdy dochodzi do przymusowego otwarcia przez komornika mieszkania dłużnika lub przeszukania takiego mieszkania, wówczas czynność taka powinna nastąpić w obecności policji.

Wykształcenie komornika / profesjonalizm

Komornicy będą musieli skończyć studia prawnicze (w terminie 7 lat od dnia 1 stycznia roku następującego po dniu wejścia w życie nowej ustawy), albo odejdą z zawodu.

Z uwagi na fakt, iż komornik jako funkcjonariusz publiczny musi posiadać odpowiednie doświadczenie życiowe, ustawa podnosi granicę minimalnego wieku osoby powoływanej na to stanowisko – z 26 na 28 lat. Jednocześnie obniżona zostaje górna granica wieku komornika – z 70 do 65 lat.

Zakres terytorialny komornika

Komornik będzie mógł prowadzić działalność głównie na terenie swojego rewiru. Dopiero brak zaległości w prowadzeniu spraw „z rewiru” przekraczających 6 miesięcy pozwoli na uzyskiwanie premii polegającej na możliwości przyjmowaniu spraw z wyboru wierzyciela. Z zastrzeżeniem jednak, że komornik będzie miał prawo prowadzenia tych spraw tylko w granicach apelacji.

Ponadto komornik nie będzie miał możliwości przyjmowania spraw z wyboru wierzyciela, gdy wpływ wszystkich spraw w danym roku przekroczy 2500, a skuteczność w zakresie prowadzonych przez niego egzekucji w roku poprzednim nie przekroczy 35 proc., a także, gdy wpływ wszystkich spraw w danym roku przekroczy 5000.

Ponadto przewidziano ułatwienia w przyjmowaniu spraw z wyboru dla komorników rozpoczynających służbę, tych którzy nie przyjęli więcej niż 1000 spraw.

Dochody komornika

Oświadczenie majątkowe składane przez komorników będzie uzupełnione o wyraźne wskazanie wszystkich dochodów, ich źródeł i wysokości – co ma zapewnić przejrzystość majątkową komornika.

W zakresie wynagrodzenia komornika, nie będzie ono podlegało pod VAT.

Ile z pensji może zabrać komornik w 2019 r.?

Wynagrodzenie minimalne wynosi 1643 zł netto. Jest to kwota zwolniona w całości spod egzekucji komorniczej.

Jeśli wynagrodzenie netto jest wyższe niż minimalne, ale nie przekracza 3268 zł, to w przypadku egzekucji z pensji komornik zawsze musi pozostawić 1634 zł. Reszta kwoty wynagrodzenia podlega zajęciu.

Jeśli wynagrodzenie netto jest większe niż 3268 zł netto - pracodawca zawsze przeleje komornikowi równe 50% Twojej wypłaty.

Podstawa prawna:

Ustawa o komornikach sądowych z dnia 22 marca 2018 r.
Ustawa o kosztach komorniczych z dnia 28 lutego 2018 r.
Kodeks Postępowania Cywilnego

Naszym klientom rekomendujemy i oferujemy kompleksową pomoc prawną w zakresie umów leasingowych oraz kredytowych. Zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem.

W przypadku wystąpienia problemów w obsłudze umowy leasingowej / kredytowej zapraszamy do kontaktu z naszymi prawnikami.

Artykuł przygotowany przez serwis: www.strefaleasingu.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.

Szybki kontakt ws. pomocy prawnej >>>